ضخیم شدن دیواره قلب، هیپرتروفی قلب چگونه درمان می شود؟

ضخیم شدن دیواره قلب اغلب توسط ژن های غیر طبیعی  عضله قلب انجام می شود . عضلات  قلب توسط این ژن ها منقبض و ضخیم می شود. بعد از سفت شدن عضله، قلب توانایی پمپاژ خون را از دست می دهد و خون رسانی به بدن با مشکل مواجه می گردد.

ضخیم شدن دیواره قلب کی اتفاق می افتد؟

هیپرتروفی یا ضخیم شدن دیواره قلب یک بیماری مزمن است که اگر درمان نشود اوضاع وخیم تر خواهد شد. همین امر می تواند عملکرد و وضعیت بدن را تحت تاثیر قرار دهد. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند باید سبک زندگی خود را مطابق با آن تنظیم نمایند. برخی از مشکلات جسمی با ایجاد این بیماری شدت می گیرند.

فیبریلاسیون دهلیزی از جمله بیماری هایی می باشد که با ایجاد ضخیم شدن دیواره و بطن چپ قلب فرد را مبتلا می کند. این مشکل می تواند لخته خون، سکته مغزی، مرگ ناگهانی، ایست قلبی ایجاد کند . در افراد زیر ۳۵ سال و ورزشکاران ضخیم شدن دیواره و هیپرتروفی گزارش شده است.

انواع ضخیم شدن دیواره قلب

نوع انسدادی

در این نوع بیماری سپتوم بین دو بطن قلب ضخیم می شود. این مشکل باعث انسداد جریان خون از بطن چپ به آئورت می شود و جریان خون را کاهش می دهد. معمولا افرادی که بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دارند به این مشکل دچار می گردند.

نوع غیر انسدادی

با این مشکل محفظه اصلی قلب ضخیم می شود و سفت می گردد که  پمپاژ خون به بدن کاهش می یابد و جریان خون به بطن نیز کم می شود. اما در این مورد انسداد رخ نمی دهد.

علائم ضخیم شدن دیواره قلب

در برخی موارد افرادی که مبتلا به این بیماری هستند علائمی ندارند اما در موارد دیگر ممکن است علائم ظاهر شوند که در ابتدای بیماری این علائم وجود نداشته اما با گذشت زمان علائم به وجود می آیند. بهتر است علائم ضخیم شدن دیواره قلب را بدانیم چراکه در بسیاری از موارد که بیماری توسط بهترین متخصص قلب زود تشخیص داده می شود می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.

برخی از این علائم به شکل زیر می باشد:

در زمان فعالیت جسمانی قفسه سینه درگیر درد می شود.

نفس تنگی در شرایطی که بدن فعالیت دارد.

خستگی بیش از حد.

احساس سبکی سر و سرگیجه.

تورم در پا، ساق پا و شکم ایجاد می شود.

علل کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک و ضخیم شدن دیواره قلب

از شایع ترین بیماری های قلب کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک می باشد که یک بیماری ژنتیکی است. این بیماری در تمام سنین رخ می دهد اما در معمول ترین حالت، ایجاد بیماری در افراد میانسال است.

در گزارشات پزشکی مشخص شده است که از بین ۵۰۰ نفر معمولا حدود یک نفر به بیماری مبتلا می گردد. اما مشکل و بیماری در بسیاری از افراد تشخیص داده نمی شود. از بین تمام افرادی که این بیماری را داشته اند تعداد بسیاری دچار کاردیومیوپاتی هیپرترفیک انسدادی می باشد و درصد کمتری به نوع غیر انسدادی مبتلا شده اند.

تشخیص ضخامت عضله قلب

این بیماری معمولا توسط کاردیولوژیست تشخیص داده می شود. که معمولا برای اطمینان از نوع بیماری فرد را به مراکز انجام اکو قلب و اکوکاردیوگرافی می فرستند. در این صورت بهترین متخصص اکوکاردیوگرافی قلب و تیم مراقبتی در صورت تایید بیماری درمان را آغاز می کند.

تشخیص بیماری

در ابتدا سوابق پزشکی و خانوادگی فرد مورد بررسی قرار می گیرد در این مرحله پزشک می خواهد بداند که در خانواده شما سابقه بیماری قلبی و ایست قلبی وجود دارد یا خیر. در مرحله دوم قلب و ریه مورد بررسی قرار می گیرد. استفاده از تست های تشخیصی مانند اکوکاردیو‌گرام  از راه مری : در این روش تشخیصی پروب در گلوی بیمار قرار می گیرد و بعد از آن وارد مری می شود.

درمانی برای ضخیم شدن دیواره قلب

به طور کلی برای این بیماری داروی خاصی وجود ندارد اما افرادی که مبتلا به بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک هستند گاها با تغییر سبک زندگی و مصرف برخی داروها باعث بهبود وضعیت بیماری می شوند. افراد دیگر که علائم بیماری در آن ها نشان داده شده است ممکن است برای درمان از برخی داروها استفاده گردد.

این داروها مانند مسدود کننده بتا و کلسیم  علائم قلبی را تا حدودی کاهش می دهند. داروها می توانند علائم بیماری قلبی را کاهش دهند اما ممکن است عوارض جانبی دیگری در فرد ایجاد کند.

علل اصلی ضخیم شدن دیواره قلب

هنگامی ‌که قلب از اندازه طبیعی خود بزرگ ترشود، این عارضه بزرگی قلب گفته می‌گویند. می‌توان گفت که دو نوع بزرگی قلب وجود دارد که می‌توانند نشانه‌ها جداگانه در افراد بیمار داشته باشند. ضخامت عضله‌های قلب درواقع بزرگی قلب در نمونه اول است که بر اثر وارد شدن فشار زیاد به قلب  اتفاق می‌افتد. این حالت به ‌طور معمول دیواره حفره‌های اصلی قلب را که بطن نام دارند، درگیر خواهد کرد. مهم‌ترین علت این اتفاق در قلب افزایش فشار خون است. زمانی ‌که فشارخون بالا می‌رود، قلب مجبور است که برای مقابله با آن این قدرت پمپاژ خون را افزایش دهد. این امر سبب شده تا عضلات قلب ضخیم شوند.

نوع دوم نیز حالتی است که حفره قلب گشاد شود. در اکثر مواقع بزرگی قلب در هر نوعی که ایجاد شود، با دیگر مشکلات قلبی همراه خواهد بود و لازم است تا بیمار به بهترین متخصص قلب برای آغاز روند درمان مراجعه کند. در برخی اوقات نیز دلیل دیگری که سبب ضخامت دیواره قلب می‌شود، تنگی دریچه آئورت است.  این مشکل می‌تواند بنا به دلیلی خاص و یا حتی به‌صورت ژنتیکی در افراد باشد. عوامل دیگری نیز همانند شیمی‌ درمانی، میزان زیاد آهن در بدن، بیماری تیروئید و عدم عملکرد مناسب دریچه قلب نیز تا حدودی سبب این مشکل خواهد شد.

 عوارض ضخامت دیواره قلب

مشکلاتی که در اثر ضخیم شدن دیواره قلب به وجود می‌آید، متشکل از نارسایی قلبی، عدم نظم ضربان قلب، احساس درد در قفسه سینه و حملات قلبی خواهد بود. درصورتی ‌که دیواره قلب ضخیم شده باشد، به این معنی این نیست که کار پمپاژ به‌خوبی صورت می‌گیرد.  می‌توان گفت که عوامل و عوارض ضخیم شدن دیواره قلب عبارت‌اند از:

• تپش قلب شدید

• متورم شدن مچ دست‌ و پا

• ورم شدید شکم

• ورم کبد

• احساس سرگیجه و یا سبک شدن سر

• عدم هوشیاری

ضخامت دیواره قلب

درمان های اصلی برای ضخیم شدن دیواره قلب

ضخیم شدن دیواره قلب یکی از بیماری های در دسته مشکلات ارثی است که بر مبنای آن قلب عمل پمپاژ را نمی تواند به درستی انجام دهد. چرا که ماهیچه های میوکارد قلب ضخیم می شوند و به حالت سفت در می آیند. در این بیماری علاوه بر نکات گفته شده، ضخامت غیر طبیعی و غیر عادی بطن ها و سپتوم ها هم ممکن است دیده شود. در ادامه این بخش می خواهیم اصلی ترین درمان ها را برای ضخیم شدن دیواره قلب بیان کنیم. توجه داشته باشید که این بیماری به طور کلی قابلیت درمان ندارد. اما برخی روند های درمانی می توانند علائم را کاهش دهند و خطر عوارض سخت را کمتر کنند. این موارد عبارتند از:

استفاده از داروهای مخصوص

داروهای مهمی در زمینه بهبود بیماری ضخیم شدن دیواره قلب وجود دارد که می تواند علائم شما را تسکین دهد. مهم ترین این داروها عبارتند از:

• گروه دارو های مسدود کننده بتا مانند متوپورولول و بیسوپرولول

• مسدود کننده های کلسیمی که برای کاهش فشار خون هم کاربردی هستند مانند فلودیپین

• داروهای ضد آرتیمی برای جلوگیری از نامنظمی ریتم قلب مانند سوتولول

ضربان ساز در درمان ضخیم شدن دیواره قلب

یکی از روش های درمانی خوب است که می تواند به تصحیح ضربان قلب و ریتم آن کمک زیادی کند. این دستگاه در روند بیمارستانی و با کمک بی حسب موضعی و آرام بخش در زیر پوست فرد گذاشته می شود.

دفیبریلاتور کاردیوورتر

این دستگاه هم مانند مدل قبلی، زیر پوست هر فرد قرار داده می شود. استفاده از آن می تواند به کنترل ریتم قلب افراد کمک زیادی کند. در صورتی که مشکلی برای قلب فرد پدید بیاید می تواند برای رفع آن کمک کننده باشد.

سپتال ابلیشن برای بهبود ضخیم شدن دیواره قلب

این روش نیز می تواند با از بین بردن بخشی از دیواره ضخیم، به کاهش علائم کمک زیادی کند. روشی ساده و در بیمارستان که تنها با  بی حسی و آرام بخش می تواند مشکل را رفع کند.