تفاوت بالون قلب و فنر قلب چیست؟

آنژیوپلاستی، عمل باز كردن عروق قلبی است كه در همان جلسه آنژیوگرافی قابل انجام است و نیازی به بیهوشی و باز کردن قفسه سینه ندارد.

آنژيوپلاستی به دو شیوه با استنت و بدون استنت انجام می شود.

استنت (فنر) مانند داربستی در رگ عمل می کند که احتمال برگشت تنگی عروق را کاهش می دهد.

استنت ها یا ساده اند و یا دارویی.

آنژیوپلاستی، به دلیل مزایایی که دارد در موارد بسیاری جایگزین جراحی باز قلب شده است.

آنژیوپلاستی عروق قلبی در همان جلسه آنژیوگرافی انجام می شود.

آنژیوگرافی، یک روش بررسی عروق قلبی است که در هنگام بروز عارضه های قلبی و عروقی انجام می شود.

آنژیوگرافی نیاز به باز کردن قفسه سینه ندارد و به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی انجام می شود.

در حین آنژیوگرافی، اگر انسداد و تنگی عروق قلبی تشخیص داده شود، معمولا از آنژيوپلاستی جهت باز کردن مجرای رگ استفاده می شود.

آنژيوپلاستی به دو صورت انجام می شود یا با فنر یا بدون فنر.

در این مطالعه نگاهی اجمالی به ویژگی های این دو نوع آنژیوپلاستی می اندازیم.

تنگی عروق قلبی

انفارکتوس قلب، بیماری شایع قلبی در جهان هست؛ که علت بسیاری از مرگ و میر های بالای 35 سال می باشد.

این بیماری، حاصل عدم خون رسانی به بافت قلب توسط عروق قلبی است.

در کل شایع ترین بیماری های قلبی، مربوط به انسداد و تنگی عروق قلب است که بافت قلب را تغذیه و خون رسانی می کنند.

گرفتگی این عروق به علت رسوب چربی یا کلسترول در دیواره رگ، در نتیجه سخت شدن جدار رگ و از دست رفتن انعطاف آن، باعث تنگ شدن مجرای داخلی عروق و کاهش جریان خون قلب می شود.

این وضعیت تحت عنوان آترواسکلروز کرونری نامیده شده، که خون رسانی به میوکارد (عضله قلبی) را مختل کرده و باعث انواع ناراحتی ها و نارسایی های قلبی می شود.

شکل 1: بیماری ایسکمی قلب در اثر انسداد عروق کرونری رخ می دهد

راه های شناخت بهترین متخصص اکوکاردیوگرافی قلب  را بدانید.

بای پس عروق قلبی

از دیرباز، عمل بای پس رگ های قلب به عنوان راهکار اصلی برای درمان تنگی عروق قلبی، انجام می شود که یک عمل باز قلب همراه با بیهوشی کامل است.

در این جراحی، رگ مسدود به وسیله رگ دیگری، جایگزین می گردد.

عمل بای پس می تواند برگشت پذیر باشد؛ بدین معنی که ممکن است رگ جایگزین شده نیز دچار تنگی شود.

آنژیوپلاستی، رهایی از لزوم جراحی بای پس

در سال های اخیر با رشد تکنولوژی، روش دیگری ابداع شده است که نیاز به عمل جراحی باز و بیهوشی کامل ندارد.

این روش با استفاده از بالون و فنر قلب انجام می شود.

عمل آنژیوپلاستی با ورود سوزن و کاتتر (در همان جلسه آنژیوگرافی)، به شیوه ورود از طريق پوست انجام می شود.

به این صورت که پزشک از بخش کشاله ران، يا در روش نوين از ناحيه مچ دست یک لوله بسیار نازک را وارد رگ می کند و از آنجا به داخل عروق کرونری قلب می رود.

سپس بالونی را به قسمت تنگ رگ می فرستد.

با اتساع بالون داخل رگ مسدود، دیواره رگ کشیده شده و فضای داخل آن باز می شود؛ سپس بالون را خارج می کنند.

مسلما این عمل بسیار برگشت پذیر است و امکان گرفتگی و تنگی عروق به صورت مجدد، وجود دارد که به آن  “ری استنوسیز” می گویند.

آنژيوپلاستي نسبت به جراحی عوارض کمتری دارد، نیاز به بیهوشی کامل ندارد و فقط با بی حس کننده های موضعی انجام پذیر است، دوره نقاهت آن کوتاه بوده و احتمال عفونت های متعاقب عمل در آن بسیاركم است.

شکل 2: بالون گذاری در آنزیوپلاستی

برای از بین بردن مشکل برگشت پذیری بالون گذاری عروق، روش جدیدی ابداع شد:

آنژیوپلاستی عروق کرونری (PTCA) percutaneous transluminal coronary angyoplasty  ممکن است همراه با فنر فلزی ( stent ) باشد.

در شیوه جدید، اطراف بالون محفظه منعطف فلزی به نام “استنت” قرار می دهند و همراه بالون وارد رگ می کنند که پس از اتساع بالون، استنت اطراف آن باز می شود و به صورت پایدار مانند یک داربست، داخل رگ می ماند.

سپس بالون را خارج می کنند، استنت باعث استحکام دیواره رگ می شود و احتمال برگشت انسداد رگ را بسیار کاهش می دهد.

استنت را عامیانه “فنر قلب” می نامند که توری مانند است و پیش از اتساع بالون و قرار گرفتن در رگ، به صورت یک لوله بسیار نازک است.

هر چند که در موارد بسيار كمی دیده شده است بعد از استنت گذاری، تنگی عروق کرونری مجددا برگشته است (ری استنوسیز).

بازگشت تنگی عروق با وجود استنت، معمولا به دلیل ایجاد لخته خون در محل استنت و یا گاهی تشکیل توده بافتی زائد حاصل از رشد کنترل نشده دیواره رگی در محل فنر است که در این موارد به آنژیوپلاستی مجدد نیاز است.

عمل جراحی بای پس نیز ميتواند برگشت پذیر باشد؛ به این صورت که گرفتگی و تنگی عروق، در سایر عروق کرونری قلب و نيز عروق پيوندی ایجاد ميگردد.

شکل 3: استنت ها توری های فلزی هستند که دیواره رگ ها را باز نگه می دارند

استنت های دارویی

برای جلوگیری از تنگی مجدد عروق پس از استنت گذاری، استنت های دارویی تولید شد که آغشته به داروهایي هستند.

شکل 4: آنژیوپلاستی با استنت و بدون استنت

در کل برای بیمارانی که سابقه تنگی عروق قلبی دارند، چه بعد از فنرگذاری، و چه بعد از عمل بای پس عروق قلبی، ضرورت معاینه منظم همیشه وجود دارد.

همانطور که پیش تر ذکر گردید، آنژیوپلاستی به دو صورت با استنت و بدون استنت است.

در آنژیوپلاستی با استنت درصد برگشت پذیری تنگی عروق، بسیار کمتر و دیرتر است.

همچنین این افراد نسبت به عمل قلب باز روند بهبودی سریع تر و بهتری دارند.

شکل 5: بالون همراه استنت

جمع بندی:

شیوه باز كردن رگ كه در همان جلسه آنژیوگرافی قابل انجام است، آنژیوپلاستی نام دارد.

از آنجا که بدون جراحی باز و بیهوشی کامل است، عوارض و هزینه کمتری داشته و دوره بهبودی آن سریع تر است، احتمال عفونت های بعد از جراحی در آن کمتر است و به طریق ورود از راه پوست امکان پذیر است.

اما از طرفی اگر بدون فنر انجام شود بعد از برداشتن بالون، امکان برگشت مجدد تنگی عروق وجود دارد.

این مسئله در مورد عروق کرونری از اهميت زيادی برخوردار است؛ زیرا این عروق، وظیفه خون رسانی و تغذیه عضله قلب (میوکارد) را بر عهده دارند که در صورت انسداد و توقف خون رسانی به قلب، بیماری هایی مانند سکته رخ می دهد که عامل اصلی بسیاری از مرگ و میر ها است.

پس با توجه به مزایای آنژیوپلاستی، برای مشکل برگشت پذیری تنگی عروق، تدبیری اندیشیده شد و آن استفاده از استنت (فنر) بود.

گاهی حتی با استفاده از فنر هم بعد از سال ها، برگشت تنگی عروق رخ می دهد که معمولا ناشی از ایجاد بافت اضافی در محل فنر است.

از این رو استنت های دارویی تولید شد که آغشته به داروی خاصی هستند كه از تنگی مجدد جلوگيری ميكنند.

شکل 6: عبور جریان خون از داخل استنت

شیوه آنژيوپلاستی براي بيمار بسيار راحت تر از جراحی است و بیمار پس از حدود يک روز از بیمارستان مرخص می شود.

برای مشاوره با بهترین دکتر قلب یعنی دکتر زهرا جوزانی کهن می توانید در قسمت مشاوره سایت ارتباط برقرار نمایید.