عمل قلب باز شامل جراحی قلب است که برای انجام آن ضروری است قفسه سینه شکافته گردد. این عمل بنابر تشخیص پزشک متخصص قلب به دلایل متفاوتی چون تنگی عروق کرونر، اختلال در دریچه های قلبی، اختلالات مادرزادی و حملات قلبی انجام می گردد. عمل بازقلب از گذشته تا کنون در ایران پیشرفت حائز اهمیتی داشته و سالانه در حدود 40000 جراحی انجام می گیرد.
عمل قلب باز چه زمانی انجام می شود؟
زمانی که بیمار دچار درد شدید در قفسه سینه شده باشد و دلیل آن تنگی عروق خون رسان به قلب (عروق کرونر) باشد و خون رسانی به
عضله قلب حتی در حالت استراحت و یا فعالیت کم نیز دارای اختلال باشد، ممکن است نیاز به جراحی قلب باز باشد.
بعلاوه زمانی که بطن چپ قلب که وظیفه اصلی آن پمپ کردن خون از قلب به سایر نقاط بدن می باشد، عملکرد مناسبی نداشته باشد،
ممکن است قلب نیاز به جراحی باز داشته باشد.
زمانی که تنگی و انسداد در شریان کرونری سمت چپ قلب ایجاد شده باشد شاید نیاز به جراحی باز قلب باشد. چرا که این شریان اکسیژن لازم برای سمت چپ عضله قلب (خصوصا بطن چپ قلب که وظیفه اصلی پمپاژ کردن خون از قلب به سایر نقاط بدن را دارد) را تامین میکند.
زمانی که بیمار انسداد شریانی دارد و نمی تواند با روش آنژیوپلاستی (در این روش یک بالون کوچک به محل انسداد وارد و متورم می شود و تنگی را برطرف می نماید) درمان گردد نیاز به عمل باز قلب می باشد.
در صورتی که بیمار در گذشته آنژیوپلاستی و یا استنت گذاری داشته و شریان مجددا دچار تنگی شده باشد شاید جهت برطرف نمودن انسداد نیازمند جراحی باز باشد.
همچنین زمانی که بیمار توسط درمان های دیگر مشکلاتش برطرف نگردد می توان در صورت تشخیص پزشک متخصص از جراحی استفاده نمود.
مشکلاتی که برای درمان نیاز به انجام عمل قلب دارند:
جهت برطرف کردن مشکلات و نقص هایی که در عملکرد قلب به وجود آمده اند بنا بر تشخیص پزشک متخصص قلب و عروق می توان از
عمل قلب باز استفاده نمود این مشکلات شامل موارد زیر می باشند:
-
ترمیم و تعویض و یا جابجایی دریچه های قلب که دچار اختلال شده اند.
-
باز کردن عروق بسته قلب
-
پیوند قلب
-
ترمیم نقص های مادرزادی قلبی در نوزادان
-
جراحی بای پس و برطرف نمودن انسداد شریان های منتهی به قلب
-
ترمیم نواحی آسیب دیده و غیر طبیعی قلب
-
به کار بردن ایمپلنت برای ایجاد ضربان صحیح در قلب آسیب دیده
چگونگی انجام این عمل
براساس تشخیص پزشک متخصص قلب و عروق جراحی قلب به صورت باز با روش های مختلفی انجام می شود. این روش ها شامل:
جراحی بای پس کرونری توسط پمپ: در این روش پزشک متخصص بر روی قفسه سینه و در امتداد استخوان جناغ سینه برش بزرگی ایجاد می کند و از طریق باز کردن دنده ها به قلب دسترسی پیدا می کند. سپس با تزریق دارو، کار کردن قلب متوقف می شود و عملکرد پمپاژ خون توسط دستگاه قلبی ریوی انجام می گیرد. سپس جراح از یک رگ خونی سالم، قسمتی را برداشته و به بالا و پایین محل انسداد پیوند می زند و به این صورت جریان طبیعی خون به قلب دوباره ایجاد می شود.
جراحی بای پس کرونری بدون استفاده از پمپ: در این روش جراح متخصص، قلب را توسط یک ابزار مخصوص ثابت نگه می دارد و درحین تپش قلب جراحی را انجام می دهد.
جراحی کم تهاجمی: در این روش پزشک متخصص برش های کوچکی بر روی قفسه سینه ایجاد می نماید و توسط ابزارهای رباتیک و تصویر برداری ویدیویی جراحی را انجام می دهد.
عوارض و خطرات ناشی از عمل قلب باز
خطرات ناشی از عمل قلب باز عموما به سلامت جسمی قبل از جراحی بیمار بستگی دارد و اگر جراحی به صورت اورژانسی انجام شده باشد و بیمار دارای مشکلات دیگر جسمی باشد خطرات ناشی از عمل به مراتب بیشتر می باشد. به طور کلی عوارض احتمالی ناشی از این عمل می تواند شامل موارد زیر باشد:
-
عفونت زخم قفسه سینه
-
تب و درد قفسه سینه
-
پنومونی
-
اختلال در تنفس
-
سکته و یا حمله قلبی
-
ضربان قلب نامنظم
-
کاهش حافظه و یا گیجی
-
ایجاد لخته خون و سکته مغزی
-
از دست رفتن خون
-
احساس سنگینی در سر و گوش ها و یا از دست دادن شنوایی
-
فیبریلاسیون دهلیزی
-
نارسایی ریه یا کلیه
